राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले उपनिर्वाचनमा पुराना दलहरुलाई पछा¥यो । चितवन–२, तनहुँ–१ मा जित निकाल्दै पुराना दलहरुलाई ठुलो झट्का दियो । तनहुँमा कांग्रेस नेतृत्वको सत्ता गठबन्धन र प्रमुख प्रतिपक्षी दल एमालेका उम्मेदवारले ल्याएको कुल मतभन्दा ६ हजार बढी मत सहित स्वर्णिम वाग्ले विजयी भए । चितवनमा रास्वपा सभापति रवि लामिछानेले कांग्रेस गठबन्धन र एमालेका उम्मेदवारभन्दा ५÷५ गुणाभन्दा धेरै मत प्राप्त गरेर विजयी भए । बारा–२ मा रास्वपाका रमेश खरेलले भने झिनो मत पाए । जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले कांग्रेस, माओवादी, एकीकृत समाजवादी, लोसपा सहितको साथमा उनले सिके राउतको पार्टी जनमत पार्टीका उम्मेदवारलाई ५ हजार ८१ मतान्तरले हराए ।

उपनिर्वाचनबाट जनताले व्यालेट विद्रोह गरे । परम्परागत दलको कार्यशैलीबाट निराशा जनताले नयाँ दल रोजे । उपनिर्वाचनबाट एउटा सन्देश दिए– सच्चिएर आउ, या मैदान छोड । नेता हुन चाहिने योग्यताका रुपमा जेल, राजनीतिक योगदान, पार्टीको जिम्मेवारी जस्ता विषय अब जनताले हेर्न चाहेनन् । युवा पुस्ता नेतृत्वमा जानुपर्छ भन्ने सन्देश दिए । चितवन–२ मा कांग्रेस, एमालेले जित्ने कल्पनानै थिए । थियो त केबल मत बढाउने, मतान्तर घटाउने दौडमा थिए । तर, रवि लामिछानेले मंसिर–४ को तुलनामा ४ हजार ९ सय १२ मत बढाए । हुन त कतिपयले चर्चा गर्छन्– सोसल मिडिया प्रयोगमा पुराना दलहरु असफल रहे । सोसल मिडियामा पोख्नका लागि पुराना दलहरुसँग एजेण्डानै बिलाएका थिए ।

जनताले परिवर्तन खोजेका छन् । युद्धस्तरमा जनताका समस्याहरु सम्बोधन हुनुपर्ने आवाजहरु चर्किएका छन् । शहरी क्षेत्रमा मात्रै होइन, ग्रामिण भेगमा पनि जनताहरु पुरानो होइन, अब काम गर्न नयाँ दललाई दिनुपर्छ भन्दै लागे । अमेरिकामा डेमोक्रेटिक र कन्जर्भेटिभ पार्टी अझैपनि चर्चामै छन् । जनताको मन जित्न सफल छन् । तर, नेपालका पुराना दलहरुप्रति किन विकर्षण भयो ? ठुला भनिएका दलहरुले समिक्षा गर्दैहोलान् । चितवनमा हारेका कांग्रेसका जितनारायण श्रेष्ठ, एमालेका रामप्रसाद न्यौपाने अयोग्य थिएनन् । तनहुँमा कांग्रेसका गोविन्द भट्टराई पनि अयोग्य थिएनन् ।

मंसिरमा काठ्माण्डौ–६ मा पराजित पूर्व प्रहरी महानिरीक्षक सर्वेन्द्र खनाल यसपाली तनहुँ–१ मा हारे । काठमाडौं– १ मा पराजित पूर्वडीआईजी रमेश खरेल यसपाली बारा–२ मा हार्न पुगे । ५ महिनामै फेरी चुनाव लडेका प्रहरीका पूर्व हाकिमहरु यसपाली नमज्जाले पछारिए । पार्टीले पत्यायो, तर जनताले पत्याएनन् । सत्ता लुछाचुँडी हेर्दाहेर्दै दिक्क भएका जनताले दिएको सन्देश पुराना दलहरुले कति लिन सक्छन्, त्यो २०८४ सालले देखाउनेनै छ । दलहरुले गठबन्धन गरे, तर जनताले मानेनन् । जनसेवाभन्दा सत्तामोह हावी भएपछि जनताहरुले नयाँ दल रोजे । जिताए । २०६४ मा १० वर्षे सशस्त्र विद्रोहबाट आएको माओवादी देशकै ठु्लो शक्ति बनेकै थियो । २०७४ मा एमाले र माओवादी केन्द्र मिलेर नेकपा बनाउने सपना बाँडेपछि झण्डै दुईतिहाई मत पनि पाए । तर, २ वर्षमै यी पार्टीहरु नेकपाबाट पूर्ववत अवस्थामा फर्किए । आफ्नो मत प्रयोग गर्दा दलको कार्यकर्ता सोचेर मतदान गर्ने दिन अब सक्कियो । दल, उम्मेदवारको भरोसा, विश्वासका आधारमा मत दिने वातावरण सृजना भयो । २०४८ पछिका निर्वाचनमा ५ पटकसम्म नेपाली कांग्रेसले तनहुँ–१ मा जितेपनि उपनिर्वाचनमा कांग्रेस हा¥यो ।

चितवन–२ मा २०७०, २०७४ मा एमालेले जितेको थियो । तर, मंसिर ४ मा रास्वपाले भारी मतान्तरले जितेर नयाँ रेकर्ड बनायो । नागरिकता विवादका कारण सांसद पद गुमेपछि रवि फेरी मैदानमा आए । पुराना दलहरुको कसरत बलियो भएपनि जनताको मन जित्न असफल रहे । ४२ हजार बढी मतान्तरले जित्न पुगे । प्रदेश र स्थानीय तहमा पुरानै दल हाबी भएपनि संघीय चुनावमा भने उनीहरु चार्ज विनाको लाइट जस्तो बन्न पुगे । भ्रष्टाचार नियन्त्रण र सुशासनको पक्षमा पुराना दलहरु असफल बनिसकेको मतदाताको बुझाई छ ।

उपनिर्वाचनले दललाई सुध्रिने र सच्चिने मौका दिएको छ । निरंकुशता विरुद्ध लडेको, बहुदल ल्याउन रगत बगाएको जे जे भनेपनि जनताले अब युवा पुस्ता खोजेका छन् । अब राजनीतिमा विज्ञ र दक्ष युवा आउनुपर्छ । राजनीति सत्तामुखी होइन, जनसेवाका लागि हुनुपर्छ । दलहरु बदलिन नचाहे जनताले मत बदल्ने काम जारी राख्नेछन् । युवा र भिजन भएका नयाँ पुस्तालाई जिताएर पठाउनेछन् । चितवन र तनहुँमा बजेको घण्टी २०८४ सालमा देशभरनै झन ठुलो स्वरमा बज्ने सम्भावना उस्तै छ । देशलाई अब विकास, समृद्धिको लयमा लैजानुछ । गठबन्धन, सत्ता निर्माण, भागबण्डाको राजनीति अन्त्य भएको जनताले हेर्न चाहेका छन् ।