भरतपुर
सुन भन्ने वितिक्कै तपाईको दिमागमा के आउँछ ? सुनैसुनले सजिन धेरैको मन हुन्छ । धेरै सुन थुपार्ने रहर पनि होला । तर, ति रहरहरु पुरा गर्न सजिलो हुनेवाला छैन । किनकी सुनको मूल्य यतिविधि बढ्यो की, अब सुन किन्ने सोच भएकाहरुले एउटा गीत याद गर्नुपर्ने अवस्था छ – सम्झीने पानी छम्किने ।

हो, सुन किन्न अब सजिलो छैन । विहेमा सुनको कारोबार धेरै हुन्छ । अब विहेदान गर्दा पनि सुन किन्न घरघडेरी बेच्नुपर्ने अवस्था आउने देखिएको छ । नेपालमा आदिकालदेखि सुनचाँदीको गरगहना, कलाकृति लगायत श्रृंगार र सजावटका सामानहरुको निर्माण र प्रयोग भरहेको छ। अब सुन सस्तो होला र किनौंला भन्ने ग्राहकको भीड यतिबेला ‘सुन जस्तै लाग्ने तर, हराउँदा पनि डर नहुने’ गहनाका बिक्रीकक्षतर्फ सोझिएको छ । ग्राहकको यो आकर्षण पनि यतिकै बढेको होईन । सुनको भाउ पनि छोई नसक्नु जो छ । किन्न मन लागे सस्तो, नलागे केही दिनको भाडा तिरेर लगाउँछु भन्दा पनि पाइने सुविधाले आकर्षण बढाएको हो।

तपाईलाई थाहा छ ? सुनको भाउ अहिलेसम्मकै महगों भएको छ । यो भन्दा अगाडि सुन यस्तो महंगो भएको थिएन । आज एकैदिन तोलाको २ हजार ९ सय रुपैयाँले बढेर सुनको भाउ एक लाख १० हजार रुपैयाँमा पुगेको छ । एक लाख १० हजार रुपैयाँ पुगेको सुनको भाउ यतिमै रोकिएला त ? कि झनै बढ्ला त ? यो कौतुहलता पनि लाग्यो होला तपाईलाई । सुन त हो , रोकीने कुरै छैन। सुनको भाउ अझै बढ्ने अनुमान छ । सुनको भाउ बढ्नुको पछाडि पनि धैरै कारण छन् । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा डलरको भाउ वृद्धि, आर्थिक मन्दी, राजनीतिक अस्थिरता, बेरोजगारी यस्तै यस्तै कारण सुनको भाउ बढिरहेको छ । भाउ अझै बढ्ने नेपाल सुन चाँदी व्यवसायी महासङ्घको प्रक्षेपण छ । यसअघि गएको माघ १९ गते सुनको भाउ अहिलेसम्मकै उच्च तोलामा एक लाख ७ हजार ५ रुपैयाँ पुगेको थियो । त्यसयता भने केही घटेको भाउ फेरि लगातार बढिरहेको छ । आज चाँदीको भाउ पनि बढेको छ । तोलामा ३५ रुपैयाँले बढेर चाँदी आज १ हजार ३ सय ४५ रुपैयाँमा कारोबार भइरहेको छ ।

हाम्रो समाजले जन्मदेखि मृत्यु सम्मका विभिन्न संस्कारहरुमा सुन–चाँदी र गरगहनाहरुको प्रयोग गर्दैआएको छ । यसमा धार्मिक, सामाजिक, आर्थिक लगायत विभिन्न कारणहरु छन्। गरहनाले पुरिएर हिड्दैमा प्रतिष्ठित हुने होइन । गरगहना त भविष्यमा आइपर्ने विपद्मा सदुपयोग गर्न सकियोस् भनेर खरिद गरिने वस्तु हो । तर, आजभोलि सुनचाँदी खरिद गर्ने फेशननै चल्यो । इज्जत, प्रतिष्ठाका लागि चाहिने वस्तु सरह ठान्न थालियो । भनिन्छ नी– घाँटी हेरेर हाड निल्नुपर्छ । आर्थिक अवस्थाले थेग्छ भने किन्नुस्, होइन भने लहैलहैमा लागेर ऋणधन गरेर गरगहना किन्न नलाग्नुस् ।