नेकपा माओवादी केन्द्र सत्ताको चाविमा खिया लाग्न नदिन कसरतमा छ । अहिलेका प्रधानमन्त्री, माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्ड माओवादीमा सास फेर्ने उपायको खोजीमा छन् । उनी पार्टीको नाम, चुनाव चिन्ह, संगठन संरचना बदलेर काँचुली फेर्ने सोचमा छन् । प्रचण्डको यो प्रस्ताव तल्लो कमिटीमा लैजाने तयारी पनि भैरहेको छ । दुई महिने अभियान चलाइदैछ । माओवादीले फेर्न लागेको काँचुली कति फलदायी होला, त्यो हेर्न बाँकी छ । प्रचण्डले माघ २९ को बैठकमा भनेका थिए, हामी व्यापक रुपान्तरण गर्ने तयारीमा छौँ । माओवादीको अहिलेको स्वरुप, रंग, सिद्धान्त, पहिचाननै बदलेर कस्तो माओवादीको सपना देखेका छन्, प्रचण्डले ।
भत्किएको घर जोड्न प्रचण्डले अनेक अस्त्र प्रयोग गर्दैछन् । विचार मिल्नेहरुसँगको एकता गर्न भन्दै पुस २३ मा उपाध्यक्ष कृष्णबहादुर महराको नेतृत्वमा पाँच सदस्यीय कार्यदल पनि बन्यो । पूर्व माओवादीहरुसँग एकता र अरुसँग समाजवादी मोर्चाको अवधारणा ल्याएर भत्केको घरलाई सजाउने अभियानमा प्रचण्ड छन् । माओवादी केन्द्र इतिहासकै कमजोर अवस्थामा छ । तर, सत्ताको बागडोर सम्हालेको मौकामा छरिएका पुराना भाईहरुलाई एकठाउँमा ल्याउने सोच उसमा छ । माओवादी आन्दोलनभित्र अब अरु मसलाहरु पनि मिसाइदै छ । त्यो मसला कति हानिकारक होला, या फाइदैफाइदा होला, हिसाबकिताबमा व्यस्त छन् ।
माओवादी आन्दोलन, कम्युनिष्ट आन्दोलन र समाजवादी आन्दोलनलाई मिक्सरमा पिचेर समाजवादी धार बनाउन व्यापक अध्ययन भैरहेको छ । हालसम्म एकताका लागि अरु दलले ढोका उघारेका छन्, तर माओवादीहरु दैलोबाटै फर्किरहेका छन् । ३ वटा पार्टीसँग औपचारिक वार्ता भएका छन् । दस्तावेज आदान प्रदान भए । तर, न अरु दलले पाहुनाका रुपमा स्वागत गरे, न माओवादीले पाहुनानै मान्न सके । बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको नेपाल समाजवादी, माधवकुमार नेपाल नेतृत्वको नेकपा एकीकृत समाजवादी र कर्णजित बुढाथोकी नेतृत्वको नेकपा माओवादी समाजवादीसँग माओवादी बिग्रेको सम्बन्ध सुधार्न चकलेट बाडिरहेको छ । तर, कुरो मिलिसकेको छैन । बाबुराम पार्टीको नामनै फेर्नुपर्ने शर्त राखेर तगारो बनाएका छन् । हुन त बाबुरामले माओवाद छाडेको उहिल्यै घोषणा गरेका थिए । समाजवादी केन्द्र नाम उनलाई प्यारो लागेको छ ।
ओलीसँग सम्बन्धविच्छेद गरेका माधवकुमार नेपाललाई प्रचण्डले माया दर्शाइरहेका छन् । एकता गर्न खोजिरहेका छन् । तर, नेपा माओवादी नाम र माओ विचारधारा मान्न तयार छैनन् । नेकपाकालीन वैचारिक तथा राजनीतिक कार्यक्रम स्वीकार गर्दा एकता सम्भव हुने अडान उनले लिएका छन् । हुनत एकीकृत समाजवादीभित्र माओवादीसँग मिल्नैहुदैन भन्ने दबिएका स्वरहरु पनि छन् । तर, एमाले छाडेर भित्रिएका घनश्याम भुषालले समाजवादी मोर्चाको पहल थालेपछि माओवादीले केही राहत पाएको छ । एकीकृत समाजवादीले माओवादीलाई पनि एक्लाएर अरुसँग एकता गर्ने खतरा उस्तै छ । प्रचण्डले एमालेबाट टाडिएकाहरु, अहिले नजिक बनेका पूर्वमाओवादीहरुलाई निकै माया गरिरहेका छन् । तर, जनयुद्धकालका अग्रमोर्चाका हस्तिहरु माओवादीसँग सजिलै मिल्ने मनस्थितिमा छैनन् । मोहन वैद्य, नेत्रविक्रम चन्द, धर्मेन्द्र बास्तोला, आहुति, गोपाल किराती, कर्णजित बुढाथोकीले आफ्नै पार्टी बनाएका छन् । प्रचण्डले क्रान्ति छाडेको आरोप लगाउँदै आइरहेका छन् । प्रचण्डका राजनीतिक गुरु वैद्यको नेकपा क्रान्तिकारी माओवादी तत्कालै आत्मसर्मपण गरेर मिल्न आउने सम्भावना निकै कमजोर छ । विप्लव नेतृत्वको नेकपा पनि वैज्ञानिक समाजवादी सत्ता निर्माण गर्ने लक्ष्य अहिल्यै मेट्न तयार छैन ।
ऋषि कट्टेल नेतृत्वको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी, आहुति नेतृत्वको वैज्ञानिक समाजवादी पार्टी र कर्णजित बुढाथोकी नेतृत्वको नेकपा माओवादी समाजवादीसँग गत माघ २७ मा छलफल गरेका थिए । आगामी १५ फागुनमा एकताबारे फेरि छलफल गर्ने निर्णय गरेका छन् । विप्लव, खड्कबहादुर विश्वकर्मासँग माओवादीले एकताको हात बढाएको छ । तर, उनीहरु प्रचण्ड स्वीकार्ने पक्षमा छैनन् । प्रचण्डको पार्टीभित्रको रुपान्तरण अभियान, एकताको महाअभियान, बलियो कम्युनिष्ट शक्ति बन्ने सपना, समाजवादी केन्द्र बनाउने लक्ष्य त्यति सजिलो छैन ।
प्रचण्ड सपना देख्छन्, तर पुरा गर्न सक्दैनन् । उनी जनयुद्धका सारथीहरु छाडेर एमालेबाट उछिट्टिएकाहरुसँग, सत्तामा पुग्न भ¥याङ बनाएकाहरुनै प्रचण्डसँग नजिक छन् । उनीहरु भनिरहेका छन्, माओवादी नामनै छोड, बल्ल सोचौला । प्रचण्ड पनि भन्दैछन्, आउनुहोस् छलफल गरौला । आफ्नै नाम, पहिचान बदलेर प्रचण्ड नेपालमा कस्तो शक्ति निर्माण गर्ने सपना बुनिरहेका छन् ? १० वर्षे जनयुद्धका सुप्रिम कमाण्डर प्रचण्ड माओवाद छाडेर शक्तिका लागि लम्पसार बन्न सक्लान् ? राष्ट्रपतिको चुनाव फागुन २५ मा सकिएपछिका केही महिनाहरु नियालौँला ।